Bảo Thế
LÊ THIỆN PHƯỚC
(1895-1975)
Vào năm Mậu Thân (1968), Ngài Bảo Thế Lê thiện Phước có tự viết Tiểu sử của Ngài,
xin chép ra sau đây :
I.- Thế sự :
Sanh ngày 4-6-1895 (Ất Mùi) tại Sài g̣n.
- Xuất thân nơi gia đ́nh mô phạm. Thân phụ tôi là Lê văn Dương, cố Giám
Đốc trường
Tiểu Học Dakao, hiện giờ là trường Tiểu Học
Đinh Tiên Hoàng Sài g̣n. Thân mẫu
tôi là Trần thị Chọn, trong cửa Đại Đạo Tam Kỳ Phổ
Độ, Ṭa Thánh Tây Ninh. ( Xem
Tiểu sử Tiếp Thế Lê thế Vĩnh ).
- Có cấp bằng Thành Chung trường bổn quốc Chasseloup Laubat Sài g̣n năm 1912.
- Có cấp bằng trường Luật Đông Dương năm 1915.
- Thi đậu vào ngạch Thơ Kư Thượng Thơ ( Dinh Hiệp Lư Sài g̣n ) đời Pháp thuộc.
- Rời quyền môn năm 1927 ra giúp xă hội, đắc cử Hộ Trưởng Quận Tân
Định và Ḥa
Hưng ( Đô Thành Sài g̣n ).
- Huyện danh dự năm 1944.
- Chủ 2 nhà máy xay gạo : một ở Dakao Sài g̣n sản xuất 25 tấn gạo trắng 1 ngày
và một ở Chợ Lớn, 50 tấn gạo trắng 1 ngày.
II. Đạo sự :
Một khi kia, tôi nghe thiên hạ đồn có cơ bút tại tư thất Ông Nguyễn ngọc Thơ ở
Tân Định, tức Thái Đầu Sư thuộc Ṭa Thánh Tây Ninh lúc sau nầy, tôi liền đến xem
cho biết.
Mỗi người hầu đàn được phép biên tên họ ḿnh để trên bàn thờ rồi chờ Ơn Trên
giáng cơ định phận. Tôi được Đức Chí Tôn cho bài thi như vầy :
Cang nhu t́nh thế lắm đua tranh,
Danh lợi là bia kẻ giựt giành.
Mượn thú điền viên vui tuế nguyệt,
Phồn hoa âu cũng bỏ cho đành.
Đức Chí Tôn dạy tôi tập ăn chay 10 ngày và thượng Thánh tượng thờ Thầy.
Tuân lịnh trên, tôi mời Đức Quyền Giáo Tông, Đức Cao Thượng Phẩm và
Đức Hộ Pháp
với vài quan khách đến nhà tôi và chứng thị cho tôi nhập môn cầu
Đạo.
Lập đàn xong, Đức Chí Tôn giáng dạy :
" Vạn thế vô tri tiếp sắc Thiên,
Khả quang chi hậu kiến nhi tiền.
Hậu lai hữu phúc Tam Kỳ hội,
Chỉ tín tâm thành đắc vị Tiên.
Thâu làm môn đệ chót như Cư, Tắc, Sang. "
Chánh thức trọn phế đời về Ṭa Thánh Tây Ninh hành đạo năm Bính Tuất (1946). Về
Ṭa Thánh nhằm lúc Đức Phạm Hộ Pháp rời hải đảo Madagascar qui hồi cố hương.
A. Trách vụ Thừa Quyền Hộ Pháp :
Đức Hộ Pháp tái thủ quyền hành, liền giao cho tôi trách vụ Thừa quyền Hộ Pháp,
chiếu Nghị Định của Đức Ngài số 1 ngày mùng 8 tháng 8 năm Bính Tuất (1946).
Trong thời gian hành đạo đầu tiên nầy, tôi làm những việc sau đây :
1) Nâng cao chức vụ Quản Lư và Phó Quản Lư Cửu Viện Nội Chánh lên hàng phẩm Thượng
Thống và Phụ Thống, cho thích ứng với trách nhiệm nặng nề và thể thống nhơn vị
của chư Chức sắc Ịại Thiên phong đảm đương công việc trong hệ trong mỗi Viện.
2) Tạo lập Chợ Quan Âm Các, thay thế Chợ Ngă Năm đang choán một góc ngă tư đường,
nơi một vị trí dơ bẩn bùn lầy thiếu vệ sinh luôn cả 4 mùa trong năm (cửa số 4 đi
ra).
3) Mở rộng Châu vi Ngoại ô Ṭa Thánh bằng cách sáp nhập 4 Hương đạo làm một Phận
Đạo. Châu Thành Thánh địa gồm 7 Phận Đạo đặt dưới quyền quản suất của một vị
Khâm Thành và nhiều vị Ịầu Phận Ịạo.
Lần lượt tới hôm nay, Châu Thành Thánh Địa mở rộng từ chơn núi Bà đi ṿng ngă
Cầu Khởi xuống Bến Kéo, trở về Mít Một.
B. Chức vị Tổng Thơ Kư Chánh Trị Đạo :
Măn trách nhiệm Thừa quyền Hộ Pháp ngày 1-12- Kỷ Sửu (dl 21-1-1950). Nhận chức
vụ Tổng Thơ Kư Chánh Trị Đạo năm Canh Dần (1951), khai thác 4 khu rừng 176, 316,
56 và 55 ( Rạch Rễ Dưới ) diện tích chung là 2.354 mẫu tây ).
C.- Thống lănh Văn Pḥng Hộ Pháp :
Lănh nhiệm vụ Thống lănh Văn Pḥng Hộ Pháp do Thánh Lịnh ngày 7-5nhuần năm Nhâm
Th́n (dl 28-6-1952), điều chỉnh Cơ quan Hành Chánh Ịạo và Phước Thiện được hoàn
mỹ hơn. Giữ ǵn cho c̣n măi sự tương liên mật thiết giữa Chức sắc CTĐ và Chức
sắc Phước Thiện.
D. Phận sự Tam Ịầu Chế :
Đứng trong Tam Đầu Chế HTĐ, đại diện chi Thế, do Thánh Lịnh ngày mùng 1-9-Ất Mùi
(dl 16-10-1955), hiệp với Hội Thánh CTĐ ǵn giữ mối Ịạo trong lúc Ịức Phạm Hộ
Pháp nhập tịnh Trí Huệ Cung.
G. Ịại diện Hội Thánh lập Thoả Ước Bính Thân (1956) :
- Tổng Thống Ngô đ́nh Diệm (người Công giáo) làm khó
Đức Phạm Hộ Pháp, nên Đức
Ngài đi Nam Vang ngừa tai họa. Ngô đ́nh Diệm phái Đặc sứ Nguyễn ngọc Thơ đến Ṭa
Thánh gặp tôi đặng dàn xếp cho đừng xảy ra mối bất ḥa nguy hiểm giữa quyền
Đạo và quyền Đời.
Trong dịp nầy mới ra đời Thỏa Ước Bính Thân (1956) mà ai ai đều nh́n nhận là một
linh phù khi thấy Đạo được quyền Ịời kính nể. V́ kính nể mà
Đặc sứ Nguyễn ngọc
Thơ gán biệt hiệu cho tôi buổi nọ là Thầy Rùa.
- Thỏa Ước nầy được kư kết giữa
Đặc sứ Nguyễn ngọc Thơ, đại diện Chánh phủ VNCH
( thời Ngô đ́nh Diệm ) với Chức sắc đại diện Hội Thánh
HTĐ, CTĐ và Phước Thiện
ngày 28-2-1956. ( Xem Nội dung Thỏa Ước Bính Thân bên dưới )
- Thay mặt Đức Thượng Sanh trong lúc Đức Thượng Sanh chưa về Ṭa Thánh hành đạo
( Thánh Lịnh Đức Hộ Pháp số 65/HP ngày 6-5-Bính Thân, dl 14-6-1956).
- Ngày 11-Giêng-Kỷ Hợi (dl 18-2-1959), lănh phận sự Quyền
Đầu Sư, Ịạo Lịnh số
15/ỊL ngày 11-1-Kỷ Hợi. Sau khi nghỉ một thời gian ngắn, tái thủ nhiệm vụ Quyền
Đầu Sư, Đạo Lịnh số 08/ỊL ngày 8-12-Canh Tư (dl 24-1-1961).
- Sáng lập Bá Huê Viên, diện tích một mẫu rưỡi tây, bên kia
Đại lộ Phạm Hộ Pháp,
trước Báo Ân Từ.
- Ngày mùng 8-Giêng-Giáp Th́n (dl 20-2-1964) lănh phận sự Quyền Chưởng quản
HTĐ,
Vi Bằng Hội Thánh HTỊ số 01/VB ngày 8-1-Giáp Th́n.
- Ngày 14-11-Ất Tỵ (dl 6-12-1965), lănh phận sự Thừa quyền Thượng Sanh, Thánh
Lịnh số 27/TL ngày 14-11-Ất Tỵ (dl 6-12-1965).
- Ngày 21-2- Ất Tỵ (dl 23-3-1965) Trưởng Ban Thế Đạo và Thống quản
Đại Đạo Thanh
Niên Hội.
- Ngày 27-2-Ất Tỵ (dl 29-3-1965) Thống quản Nữ phái
CTĐ do Hiến Pháp bổ túc ngày
27-2-Ất Tỵ (dl 29-3-1965), chiếu Thánh giáo của Đức Lư Giáo Tông Nhứt Trấn Oai
Nghiêm đêm mùng 9-Giêng-Quí Măo (dl 2-2-1963).
- Ngày 25-Giêng-Giáp Ngọ (dl 14-2-1966) Thống quản CQPT do Thánh Lịnh số 34/TL
ngày 25-1-Bính Ngọ.
- Ngày 24-3-Bính Ngọ (dl 1-4-1966) Chủ Tọa Ṭa HTĐ
- Ngày mùng 3-12-Bính Ngọ (1966) lâm trọng bịnh.
- Ngày 19-8-Ịinh Mùi (dl 29-9-1967) phục hồi sức khỏe và tiếp tục phận sự như
cũ.
- Thánh Lịnh số 04/TL ngày 3-12-Ịinh Mùi (dl 2-1-1968) sửa đổi danh từ Trưởng
Ban Thế Đạo lại là Chưởng quản Ban Thế
Đạo.
- Thánh Lịnh số 10/TL ngày 2-2-Mậu Thân (dl 19-3-1968) tái thủ trách vụ Chủ Tọa
Ṭa HTĐ.
- Hiện thời đang lo thống nhứt các Chi Phái.
Lập tại TTTN, ngày 8-6-Mậu Thân (dl 3-7-1968).
BẢO THẾ LÊ THIỆN PHƯỚC (ấn kư)
( Tài liệu của Cải Trạng Lê minh Khuyên )
Sau đây chúng tôi xin chép nguyên văn Thỏa Ước Bính Thân (1957) :
THỎA ƯỚC
Sau các cuộc hội đàm ngày 22, 26 và 28 tháng 2 năm 1956, Đại diện Chánh Phủ VNCH
và các đại diện Đạo Cao Đài Tây Ninh đồng đi đến sự thỏa thuận hoàn toàn các điểm
sau đây :
I.- Đạo Cao Đài Tây Ninh được tự do truyền bá và được tự do hội họp cúng kiếng
theo phép Đạo trong khắp nước VN.
Đạo Cao Đài Tây Ninh do các Chức sắc cao cấp trong Đạo đại diện và d́u dắt trong
lúc vắng mặt Đức Hộ Pháp Phạm công Tắc, nh́n nhận chỉ biết hành đạo mà thôi,
không làm chánh trị trên toàn lănh thổ VN và về mặt pháp lư, chịu hệ thống luật
lệ hiện hành của Chánh phủ VNCH do Ngô Tổng Thống lănh đạo.
II.- Những phần đất nào của Đạo Cao Đài ở Tây Ninh đă làm chủ vĩnh viễn bằng cách
hoặc khẩn, hoặc mua, hoặc hưởng của cho, th́
Đạo Cao Đài đặng toàn quyền sử dụng.
Những đất quốc gia nào trong vùng Tây Ninh, khi trước là rừng cấm hay đất hoang,
đă được tín đồ Cao Đài khai phá và được trong
Đạo Cao Đài phân chia theo cách
tiểu sản, sẽ được hợp thức hóa đúng theo tinh thần chương tŕnh cải cách điền địa
của Chánh phủ đang thi hành bằng cách sẽ cấp phát bằng khoán vĩnh viễn đúng theo
thủ tục và thể lệ hiện hành cho mỗi người, để cho các tín đồ đóng thuế mỗi năm
cho Chánh phủ theo số đất ḿnh sẽ làm chủ.
Trong thời hạn không quá 3 tháng kể từ ngày Thỏa Ước nầy được chấp thuận, Ông
Tỉnh Trưởng Tây Ninh và đại diện Cao Đài phải khởi sự hợp thức hóa sự cấp đất và
phát bằng khoán vĩnh viễn cho các người choán đất.
III. - Trong 6 làng : Long Thành, Hiệp Ninh, Cẩm Giang, Trường Ḥa, Phước Hội,
Ninh Thạnh, bao trùm 13 Phận đạo hiện hữu, Đạo Cao
Đài được cử ra 2 hay là 3 tín
đồ tùy theo chỗ để đại diện Đạo và cộng tác với mỗi Ban Hội Ịồng Hương chính.
IV.- Trừ tiền hỷ cúng của tín đồ, Đạo Cao
Đài băi bỏ những thuế có thâu thuở giờ,
hoặc trên đất Đạo làm chủ, hoặc trên đất quốc gia, c̣n trong vùng ảnh hưởng của
Đạo.
Những Chợ hiện hữu trong vùng Ịạo thuộc 6 làng kể trên do Ịạo Cao
Đài tạo ra,
dầu trên đất Ịạo cũng là nguồn lợi của quốc gia và chỉ có quốc gia mới được phép
sắp đặt, sử dụng và hưởng huê lợi. Dầu vậy, Chánh phủ cũng bằng ḷng để
Đạo Cao Đài thâu những chợ nầy trong khoảng 4 năm liên tiếp (1956, 1957, 1958, 1959) bằng
cách đóng góp cho làng sở tại một số tiền mỗi tháng :
- Năm đầu bằng 1 phần 5 số thâu góp hằng tháng.
- Năm thứ 2 bằng 1 phần 4 số thâu góp hằng tháng.
- Năm thứ 3 bằng 1 phần 3 số thâu góp hằng tháng.
- Năm thứ 4 bằng 1 phần 3 số thâu góp hằng tháng.
Số tiền thâu góp chợ mỗi ngày hay mỗi tháng do bên
Đạo và Ông Tỉnh trưởng Tây
Ninh thỏa thuận nhất định một năm 2 lần, trong tháng 6 và tháng 12 dương lịch.
Về phần Chợ Long Hoa, Đạo Cao Đài đang cất, Hành Chánh tỉnh đảm nhận tiếp tục
theo bản đồ đă có. Những tổn phí của Đạo Cao
Đài đă xuất phát tới ngày nay, Hành
Chánh tỉnh chịu trả lại, sau khi được đôi bên xác nhận tánh cách chi phí và số
tiền. Số tiền nầy được trả phân kỳ không quá 4 năm, mỗi năm đóng một lần nhằm
trong tháng 4 dương lịch.
V. Trật tự an ninh trong 13 Phận đạo theo tổ chức hiện thời của
Đạo sẽ đặt dưới
hệ thống của Ban Hội Đồng Hương chính của 6 làng nói trên. Các Ban nầy hành sự
với những toán, từ 20 đến 30 người " Dân Vệ ", gốc người tín đồ Cao
Đài, được Ông
Tỉnh Trưởng chọn với sự đề cử của Ban Hội
Đồng Hương chính.
Những toán Dân Vệ nầy được vơ trang và trả lương theo thể lệ hiện hành. Hành
Chánh tỉnh cấp súng, công nho làng trả lương.
VI. Cơ Thánh Vệ hiện hữu chỉ có phận sự về nghi lễ, giữ vẻ tôn nghiêm cho
Đạo trong các cuộc hành lễ lớn nhỏ trong Nội Ô. Số người có thể lên không quá 160
người do Đạo Cao Đài hoàn toàn chọn lựa và trả lương ( nếu không phải làm công
quả ).
Người trong cơ Thánh Vệ có thể có vơ trang nhưng phải xin phép sắm và giữ súng
theo luật lệ hiện hành. Súng ống đạn dược do
Đạo Cao Đài đài thọ.
Trong Nội Ô, các lực lượng quân sự và cảnh sát quốc gia không được xâm nhập, trừ
khi phải can thiệp hoặc để thi hành phận sự theo luật lệ hiện hành hoặc để đem
trật tự an ninh lại, hoặc v́ xảy ra thường tội hay trọng tội.
VII.- Được miễn thuế (đủ các sắc) theo thể lệ hiện hành :
- Những Tu viện, Trường học cùng Dưỡng đường của
Đạo Cao Đài Tây Ninh cất ra
hoặc trên đất Đạo hoặc trên đất quốc gia.
- Những đất trên đó có những bất động sản nói trên. Hiện hữu những bất động sản
có tên trong bản đính theo đây, được miễn thuế.
VIII.- Các công tŕnh của Đạo Cao Đài về mặt xă hội, y tế, mở mang hay tu bổ kiều
lộ trong vùng Đạo, sau khi giao cho Hành chánh Tỉnh Tây Ninh đảm nhận, th́ sẽ
được tiếp tục tiến hành với sự hợp tác của các Chức sắc chuyên môn của
Đạo Cao Đài.
Làm tại Tây Ninh, ngày 28 tháng 2 năm 1956.
ĐẠI DIỆN CHÁNH PHỦ
VIỆT NAM CỘNG H̉A
(kư tên)
Nguyễn ngọc Thơ
HIỆP THIÊN ĐÀI
Bảo Thế - ( kư tên ) Lê thiện Phước
Tiếp Pháp - ( kư tên ) Trương văn Tràng
Hiến Pháp - ( kư tên ) Trương hữu Đức
Tiếp Đạo - ( kư tên ) Cao đức Trọng
CỬU TRÙNG ỊÀI
Thái Chánh Phối Sư - ( kư tên ) Thái Bộ Thanh
Thượng Chánh Phối Sư - ( kư tên ) Thượng Sáng Thanh
Ngọc Chánh Phối Sư - ( kư tên) Thượng Tước Thanh
PHƯỚC THIỆN
Chơn Nhơn ( kư tên) - Trịnh phong Cương
Đạo Nhơn ( kư tên ) - Nguyễn văn Phú
Đạo Nhơn (kư tên) - Trần văn Lợi
Đạo Nhơn (kư tên) - Đỗ văn Viên
Số 337-BNV/VP
CHUẨN Y
Sàig̣n, ngày 1 tháng 3 dl 1956.
BỘ TRƯỞNG NỘI VỤ
(ấn kư)
Bùi văn Thinh
Năm 1960, Đức Phạm Hộ Pháp giáng cơ tại Giáo Tông
Đường, có khen Ngài Bảo Thế
bằng bài thơ khoán thủ : Bảo Thế Cứu Nước.
BẢO trọng vạn linh hiệp Chí Linh,
THẾ nguy chuyển loạn lập ḥa b́nh.
CỨU đời mở đạo kinh luân sẵn,
NƯỚC Việt trông chờ sách cứu tinh.
Ngày 6-2-Ất Tỵ (dl 8-3-1965) Đức Phạm Hộ Pháp cũng có giáng cho Ngài Bảo Thế bài
thi khoán thủ : " Quyền Chưởng quản Hiệp Thiên
Đài Thừa mạng " :
QUYỀN uy nhờ bởi giữ Chơn truyền,
CHƯỞNG đức dụng hiền mộ Thánh Tiên.
QUẢN quán chúng sanh tu cội phúc,
HIỆP hào nhân sĩ hưởng tiền duyên.
THIÊN môn mở rộng nguyên nhân đến,
ĐÀI nội tuyển thăng Thánh đức lên.
THỪA thế chuyển nguy an Thánh địa,
MẠNG Trời đâu để quỉ hành quyền.
Ngài Bảo Thế lúc về già bị bệnh bán thân bất toại, sức khỏe yếu dần và Ngài đăng
Tiên vào lúc 6 giờ 30 phút sáng ngày 17-3-Ất Măo (dl 27-4-1975) hưởng thọ 81
tuổi.
Đàn cơ đêm 18-3-Ất Măo (dl 29-4-1975) tại Cung Đạo Đền Thánh hồi 19 giờ, Pḥ
loan : Hiến Pháp - Khai Đạo, Đức Phạm Hộ Pháp giáng cơ cho bài thài tế lễ Ngài
Bảo Thế, chép ra sau đây :
HỘ PHÁP
Chào chư Chức sắc Hiệp Thiên, Cửu Trùng, PT.
Quí bạn có điều chi hỏi ?
Chưởng Ấn bạch : Xin bài thài tế lễ Ngài Bảo Thế.
- Bài thài chúng ta đă thấy : " Bảo Thế Cứu Nước " đă trúng lúc, vậy cứ dùng bài
ấy thài cúng tế Bảo Thế.
- C̣n về bài thài mà Hiến Pháp đă cho để cúng tế chung chư vị Thời Quân th́ cứ
để dùng như vậy trong lễ cúng tế chung.
Bần đạo ban ơn lành cho Hội Thánh và toàn thể. THĂNG
Ngài Bảo Thế giáng cơ, lấy hiệu Vân Phong :
VÂN PHONG vừa đẩy đám mây lành,
Hội hiệp quần sanh bất cạnh tranh.
Phất phướn truy hồn qui lối cũ,
Vén màn mờ ám cứu nhơn sanh.
Ngài Bảo Thế lúc sinh tiền, rất ít làm thơ, may mắn chúng tôi sưu tầm được bài
thi của Ngài họa thi Bát Nương :
BÀI XƯỚNG của BÁT NƯƠNG :
Hễ muốn làm sư phải hược tṛ,
Vụng may thường đổ lỗi người đo.
Nhái duyên Tây tử cười môi méo,
Đoạt điệu Ịường phi bước trẹo gị.
Bắt nguyệt lại ṃ trăng đáy nước,
Theo Tây bợ ngợ viết nhà nho.
Vui chi hơn gặp trang tài tử,
Vẩy lưới cḥm cây có cứt c̣.
BÀI HỌA của NGÀI BẢO THẾ Á :
Lố xố lăng xăng mấy chú tṛ,
Văn chương lá mít của so đo.
Vác mai chạy quấy ngồi rơi lụy,
Múa búa khoe danh chạy bại gị.
Trí thiển ḍm Trời bằng cái xịa,
Tài sơ ngóng chữ tợ rừng nho.
May duyên đưa đến mùi Tiên Thánh,
Mừng được bài thi khỏi gắn c̣.