Thánh thất Cẩm Phả Mỏ được xây dựng
khang trang do nhị vị Chánh Trị Sự ĐINHVĂN CHUYÊN và nữ CTS NGUYỄN THỊ NHÂN khéo
léo kiến tạo, qui tụ trên 100 tín hữu nam nữ phần đông là dân lao động Mỏ than
Ḥn Gai Cẩm Phả chung tâm hiệp trị với CTS CHUYÊN và CTS NGUYỄN THÀNH NHAN
thành lập ngôi Thánh Thất Cẩm Phả mỏ cho Bổn Đạo có nơi thờ phượng lễ bái CHÍ
TÔN trong những ngày Đàn vía Sóc vọng, nhứt là các hương Đạo lân cận thường đến
hiến lễ tại Thánh Thất Cẩm Phả Mỏ thắt chặt t́nh liên giao hành Đạo.
Số tín hữu ở các Hương Đạo Phúc Đức,
Vĩnh Lộc, Quảng Đức (Sơn Tây) nhập môn cầu Đạo ngày càng đông. Nhứt là Bổn Đạo ở
Hương Đạo Tây Tựu (HÀ ĐÔNG) do CTS CHU VĂN VẪN hướng dẫn đă kiến tạo được ngôi
Thánh Thất Tây Tựu khang trang đẹp đẽ và qui tụ một số đông tín hữu về bái lễ
CHÍ TÔN thường xuyên (ông CHU VĂN VẪN là tín hữu đầu tiên nhập môn vào Đạo CAO
ĐÀI năm 1933, khi phái đoàn Chức Sắc Truyền Giáo từ Toà Thánh Tây Ninh đến Bắc
Hà). Nhị vị Lễ sanh NGỌC ĐẠT THANH (PHẠM HỮU ĐẠT và LS. NGỌC ĐOAN THANH (PHẠM
TÀI ĐOÀN) thường đến vấn an Bổn Đạo Thánh Thất Hải Pḥng và Thánh Thất Cẩm Phả
Mỏ, Thánh Thất Tây Tựu, Trưởng Đoàn Truyền Giáo Bắc Hà Ngài Tiếp Thế LÊ THẾ VĨNH
cùng một số Chức sắc tại Hà Nội thường xuyên thăm viếng các gia đ́nh chức việc
Bổn Đạo ở các Hương Đạo, cùng các tỉnh lân cận tại Hà Nội.
Trong cuộc vấn an Bàn Cai Quản Thánh
Thất Cao Đài Hải Pḥng, Ngài Tiếp Thế LÊ THẾ VĨNH ân cần nhắc nhở bổn Đạo phải
nhiệt t́nh thương yêu nhau, tương trợ lẫn nhau đúng theo luật thương yêu và
quyền công chánh mà Đức CHÍ TÔN đă phán định.
Đồng thời Ngài Tiếp Thế cũng hướng
dẫn cho bổn Đạo biết trước rằng nền ĐẠI ĐẠO c̣n phải trải qua nhiều cơn giông tố
thử thách trong những ngày gần đây, bởi Ngài thấy xa hiểu rộng về t́nh h́nh Quốc
tế và Quốc nội, nhứt là Ngài thường xuyên tiếp xúc với nhân sĩ tri thức và luôn
cả nhiều nhân vật cấp cao người Pháp đến vấn an Ngài tại Thánh Thất Hà Nội.
Sự hiện diện của ngài Tiếp Thế tại Hà
Nội tuy ngắn ngủi nhưng suốt thời gian thăm viếng bổn Đạo ở các tỉnh cùng các
Quận và Hương Đạo đă gây nhiều phấn khởi củng cố đức tin cho tin cho toàn cả
Hội Thánh CAO ĐÀI Toà Thánh Tây Ninh uỷ nhiệm ra Truyền Giáo miền Bắc. Nhứt là
rút được nhiều khía cạnh tế nhị trong việc tiếp xúc với Chính Quyền Pháp tại Hà
Nội và nguyện vọng thiết tha của Bổn Đạo.
Bổn Đạo Miền Bắc hằng ghi nhớ những
lời cao đẹp của ngài Tiếp Thế nêu lên những khó khăn của Đạo trong những ngày
sắp tới trước khi Ngài chia tay trở về với HỘI THÁNH TÂY NINH : “Tôi rất mến quư
anh chị em, và tôi cũng biết rằng quư anh chị em cũng mến tôi vậy, thú thật với
anh chị em tôi không sợ khó khắn nhưng trong giai đoạn Truyền Giáo tới đây c̣n
gặp nhiều thử thách gấp bội phần. Người ta sẽ t́m cách phá hoại triệt hạ Đạo CAO
ĐÀI, xin anh chị em yên tâm. Khi trở về Hội Thánh Toà Thánh Tây Ninh tôi sẽ
tường tŕnh và yêu cầu Hội Thánh bổ nhiệm Chức Sắc tài đức hơn tôi để bảo vệ
nền Đại Đạo tại Bắc Việt.
Lời chào từ giă của Ngài Tiếp Thế LÊ
THẾ VĨNH đă gây nhiều xúc động cho Chức Sắc và Bổn Đạo Bắc Hà trong buổi tiệc
chia tay kẻ ở người đi vô cùng quyến luyến.
Bổn Đạo CAO ĐÀI Miền Bắc làm sao
quên được những lời giáo huấn của cao xa của Ngài Tiếp Thế trong những buổi đại
lễ tại Thánh Thất, bởi Ngài là 1 trong 12 vị Chức Sắc Thời Quân HIỆP THIÊN ĐÀI
một Chức Sắc Tân Học thông thạo cả Nho Học, rất giỏi về Tân nhạc và từng sáng
tác nhiều bản nhạc : mừng Khai Đại Đạo, Đại Đồng…. lại là Đạo diễn 1 tuồng hát
đặc sắc c̣n lưu lại cho Đoàn Thanh Thiếu Niên CAO ĐÀI. Một buổi tiễn đưa vô cùng
trọng thể Cả Bổn Đạo CAO ĐÀI miền Bắc đă gây nhiều ngạc nhiên cho đồng bào Bắc
Hà khi nh́n thấy bộ Đạo phục trắng của Ngài Tiếp Thế LÊ THẾ VĨNH trước sự chia
tay với các nhân vật nổi tiếng ngh́n năm văn vật.
Ngài Tiếp Thế trở về tới Tổ Đ́nh Toà
Thánh Tây Ninh tường tŕnh việc tiến triển Truyền Giáo tại Bắc Việt và đề nghị
HỘI THÁNH : Ông Giáo sư THƯỢNG BẢY THANH (Lê Văn Bảy sanh năm 1884) là một Chức
Sắc Cửu Trùng Đài có đủ khả năng và đạo đức đảm nhận Trưởng Đoàn Hội Thánh CAO
ĐÀI Truyền Giáo tại Bắc Hà.
Được sự bổ nhiệm của HỘI THÁNH, Giáo
sư THƯỢNG BẢY THANH cùng vị thơ kư NGUYỄN KIM SA đi tàu hoả từ Sài G̣n tới Hà
Nội ngày thứ năm 11-3-1937 (27-1-Đinh Sửu). Đặc biệt trong chuyến đi truyền Đạo
CAO ĐÀI Bắc Hà lần này, ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH được sự đón tiếp của Chức
Sắc ở Bắc Hà rất long trọng do sự sắp xếp trước của Ngài Tiếp Thế LÊ THẾ VĨNH
báo tin trước cho ông Giáo Hữu THÁI ABADIE THANH, Ông Lễ Sanh THƯỢNG DE LAGARDE
THANH và Ban cai Quản Thánh Thất Bắc Hà chuẩn bị nghinh tiếp.
Giữ đúng lời hứa với Bổn Đạo ở Bắc Hà
trước khi chia tay lên đường trở về Toà Thánh Tây Ninh, ngài Tiếp Thế LÊ THẾ
VĨNH đă tŕnh HỘI THÁNH chọn một chức sắc CỬU TRÙNG ĐÀI có đủ khả năng và đạo
đức đảm nhận trách vụ là Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH ra Truyền Giáo Bắc Hà.
Điểm đặc biệt trong việc bổ nhiệm
Giáo sư THƯỢNG BẢY THANH là do HỘI THÁNH NGOẠI GIÁO ở Phnom Penh thuyên bổ,
c̣n các Chức Sắc trước kia do HỘI THÁNH TOÀ THÁNH TÂY NINH thuyên bổ. Với chức
vụ THANH TRA HỘI THÁNH TRUYỀN GIÁO CAO ĐÀI BẮC VIỆT, Giáo sư THƯỢNG BẢY THANH
được Chức Sắc và thân hào nhân sĩ cùng bổn Đạo Nam Nữ nghinh tiếp vô cùng trọng
thể tại Ga Hàng Cỏ (Hà Nội) ngày thứ năm 11-3-1937:
¡
Chặn đón tiếp
đầu tiên khi tàu Hoả từ Sài G̣n ra tới sân ga Nam Định th́ có ông THƯỢNG NGHĨA
THANH (Mai Văn Nghĩa) cùng Chức Việc và Bổn Đạo đón tiếp.
¡
Chặn thứ hai,
Ông Lễ Sanh THƯỢNG DE LAGARDE THANH (Người Pháp chánh tông) và Bổn Đạo CAO ĐÀI
Nam Nữ tiếp đón tại sân ga Thường Tín hết sức đông đảo, gây nhiều ngạc nhiên cho
đồng bào hiếu kỳ đứng chật cả sân Ga, v́ lần đầu tiên được nh́n thấy một người
Pháp chánh tông là ông DE LAGARDE túc trực đón tiếp chào mừng ông Giáo Sư
THƯỢNG BẢY THANH (với bộ đạo phục màu xanh và chích khăn đóng xanh) từ trên tàu
hoả bước xuống sân ga Thường Tín, trang nghiêm đáp lễ Bổn Đạo đang hân hoan chào
mừng.
¡
Tàu Hoả vừa
ngừng tại sân ga Hàng Cỏ (Hà Nội) th́ một cảnh tượng khác thường gây ngạc nhiên
cho đồng bào đi trên tàu hoả, chẳng biết Bổn Đạo CAO ĐÀI tiếp đón ai mà cả rừng
người mặc Đạo phục trắng ngay hàng thẳng lối trước sân ga như thế. Nhứt là trong
số người chào đón lại có cả ông Tây với bộ đạo phục màu vàng nổi bật trong số
tín hữu CAO ĐÀI mặc đạo phục trắng.
¡
Tàu hoả vừa
ngừng hẳn trước sân ga th́ một Vị Chức Sắc CAO ĐÀI mặc Đạo phục Xanh (màu xanh
lam) đầu bịt khăn đóng cũng màu xanh, trang nghiêm từ trên tàu hoả bước xuống
th́ một người Pháp mặc áo vàng đến bái lễ chào mừng thăm hỏi hết sức thân mật.
Người Pháp mặc áo vàng túc trực tại sân ga Hàng Cỏ là ông Giáo Hữu THÁI DE
ABADIE THANH, chẳng xa lạ chi với đồng bào Bắc Hà, bởi người Pháp mặc áo Vàng
túc trực tại sân Gà Hàng Cỏ là ông ABADIE, Chánh Lục Sự Toà Án Hà Nội đă theo
Đạo CAO ĐÀI, đắc phong chức Giáo Hữu Phái THÁI từ c̣n ở bên Pháp, và Ông ABADIE
vừa mới đổi đến Toà Án Hà Nội làm Chánh Lục Sự gần 2 năm nay.
¡
Lúc đầu nh́n
thấy cảnh nghinh tiếp Chức Sắc CAO ĐÀI mặc sắc phục Xanh và Vàng đồng bào lầm
tưởng là các ông đồng bóng. Đến khi nhận ra ông ABADIE là Chánh Lục Sự Toà Án Hà
Nội đồng bào hiếu kỳ đứng chung quanh sân Ga Hàng Cỏ càng có nhiều suy luận sâu
sắc là trong Đạo CAO ĐÀI lại có người Chính Quyền cũng là Chức Sắc CAO ĐÀI nữa,
nhứt là không có sự phân biệt giai cấp Pháp - Việt trong buổi lễ tiếp nghinh vị
Chức Sắc CAO ĐÀI từ Toà Thánh Tây Ninh mới đến, mà chính ông Giáo Hữu ABADIE
không ngần ngại chắp tay trước ngực đảnh lễ Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH đúng theo
nghi thức của Đạo CAO ĐÀI là cả một sự ngạc nhiên đối với đồng bào Bắc Hà lần
đầu tiên mới được chứng kiến một người Pháp chánh tông đành lễ chào mừng một
Chức Sắc người Việt Nam như thế.
Buổi nghinh tiếp ông Giáo Sư THƯỢNG
BẢY THANH vừa mới tới Bắc Hà đảm nhận trọng trách Truyền Giáo CAO ĐÀI đă làm
vang động khắp các giới ở Thủ Đô Hà Nội lúc bấy giờ, nhứt là nhà cầm quyền Pháp
rất chú trọng đến sự phát triển của Đạo CAO ĐÀI. Được biết Giáo Sư THƯỢNG BẢY
THANH (Lê Văn Bảy sanh năm 1884 tại làng Tàu Hạ, Tỉnh Sa Đéc có cấp bằng Thành
chung Diplôme) đắc phong Giáo Hữu ngày 27-7-1927, Phái THƯỢNG. Hội Thánh Ngoại
Giáo tại Phnom Penh được thành lập vào tháng 5 năm 1927, số người Miên nhập môn
vào Đạo CAO ĐÀI ngày càng đông tại Văn Pḥng HỘI THÁNH NGOẠI GIÁO toạ lạc tại
đường Lalande De Callan (Phnom Penh).
Trong dịp Đức Hộ Pháp PHẠM CÔNG TẮC
lên Phnom Penh 1927, Đức Ngài được nổi tiếng trong giới Việt Kiều và người Cao
Miên tin tưởng tôn kính về việc cầu nguyện ban nước Thánh cho nhiều người được
lành bệnh và hết sức huyền diệu. Chính bản thân ông LÊ VĂN BẢY đang bị bệnh ruột
dư mà các Bác Sĩ đề nghị phải giải phẫu mới chữa được. Nhưng lúc bấy giờ phẫu
thuật của ngành y khoa c̣n lỗi thời chưa được tiến bộ, nên ông LÊ VĂN BẢY c̣n do
dự chưa chịu đi giải phẫu th́ được nghe tiếng đồn Đức Hộ Pháp được huyền diệu
Thiêng Liêng ban ơn đă chữa lành nhiều căn bệnh không cần thuốc thang và giải
phẫu.
Ông LÊ VĂN BẢY đến tŕnh rơ căn bệnh
ruột dư và Bác sĩ đă hướng dẫn cần phải giải phẫy mới chữa được cho Đức HỘ PHÁP
nghe nên Đức Ngài cho ông LÊ VĂN BẢY hầu đàn cơ, ông BẢY qú trước Thiên Bàn
khấn nguyện với ĐỨC CAO ĐÀI THƯỢNG ĐẾ ban ân huệ cho ông hết bệnh đau ruột mà
khỏi giải phẫu th́ Ông nguyện nhập môn vào Đạo CAO ĐÀI, t́nh nguyện phục vụ cho
Đạo. Được Đức CHÍ TÔN ban ân, ông Bảy được toại nguyện đúng theo sự mong muốn
khẩn cầu, nên Ông hết ḷng tin tưởng nơi huyền năng THƯỢNG ĐẾ đă cứu ông thoát
khỏi căn bệnh hiểm nghèo một cách nhanh chóng mà các Bác Sĩ chữa bệnh cho ông
trước kia phải tỏ lời khâm phục sự mầu nhiệm của Thiêng Liêng.
Đức HỘ PHÁP thường xuyên cho ông LÊ
VĂN BẢY hầu nhiều Đàn Cơ, Đức NGUYỆT TÂM CHƠN NHƠN (Tức VICTOR HUGO) giáng cơ
hướng dẫn lần lần cho ông Bảy vững niềm tin nơi THƯỢNG ĐẾ và được đắc phong Giáo
Hữu THƯỢNG BẢY THANH. Tiếp theo th́ ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH được TOÀ THANH
TÂY NINH bổ nhiệm CHỦ TRƯỞNG HỘI THÁNH NGOẠI GIAO tại Phnom Pênh và đến năm 1930
th́ Giáo Hữu THƯỢNG BẢY THANH được vinh thăng phẩm Giáo Sư (Evêque).
Vừa đến Thủ đô Hà Nội, Ông Giáo Hữu
THƯỢNG BẢY THANH liền họp Ban cai quản Thánh thất, Chức Sắc, Chức việc và bổn
đạo ở lân cận để biết rơ việc Truyền giáo tại Bắc Hà và hoạch định chương tŕnh
Chào mừng Ngoại giao các Tôn giáo bạn, chính quyền Pháp tại Bắc Hà cùng đưa ra
phương hướng truyền Đạo trong những ngày sắp tới. Nhứt là huấn luyện số Thanh
thiếu niên Đạo về phương diện rơ thông Giáo lư CAO ĐÀI và đức dục và mỗi Tín hữu
phải xét ḿnh đă làm ǵ giúp hay cho Đạo chưa ?
Tạo t́nh giao hảo với Tôn giáo bạn,
Ông Giáo sư THƯỢNG BẢY THANH đến viếng Ông Hội trưởng Hội Phật giáo là Tổng đốc
HOÀNG TRỌNG PHU và Phó Hội trưởng Tổng đốc NGUYỄN NĂNG QUỐC chào mừng xă giao
vừa mới truyền giáo CAO ĐÀI tại Bắc Hà. Cuộc viếng thăm rất thân mật và hiểu
biết lẫn nhau giữa PHẬT GIÁO và CAO ĐÀI.
Trước buổi tập hợp đầy đủ số Thanh
thiếu niên Đại Đạo, Ông Giáo sư THƯỢNG BẢY THANH nhỏ lời Giáo huấn: Qua cũng nôn
nóng như các em khi chưa nhập môn vào Đạo CAO ĐÀI, các em nên ghi nhớ trước khi
làm Thầy giáo chúng ta phải bước qua giai đoạn học tṛ. Giai đoạn học tṛ càng
lâu dài, vất vả càng gian lao cực nhọc càng thử thách th́ người học tṛ sau này
sẽ mới thật xứng đáng làm Thầy. Trải qua 2 cuộc đô hộ hể TÀU rồi lại PHÁP, và có
thể ngày kia sự áp đặt một chủ nghĩa ngoại lai khác với phong tục cổ truyền tập
quán người Việt Nam, sẽ là những bài học vô cùng quư giá cho người học tṛ Việt
để lên làm Thầy. Đức CHÍ TÔN đă hứa cho thế hệ Lăo thành của Qua được nh́n thấy
ngày Giải phóng đất nước Việt Nam khỏi cuộc đô hộ Pháp. C̣n ngày Đại Đạo nên
nghiệp lớn lâu mới thấy. Vậy vài chục năm đối với thất ức niên của Đạo có là bao
?
Ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH giáo
huấn tiếp : “Chưa có một chủ nghĩa nào đem đến hạnh phúc cho nhân loại cả chỉ có
t́nh thương yêu mới tạo dựng hạnh phúc lâu bền cho nhân loại mà thôi. Tuy nhiên
chủ nghĩa duy vật cũng có nhiệm vụ của nó. Nó sẽ dọn đường cho nhân loại đi đến
chỗ đại đồng. Trong khi thi hành sứ mạng dọn đường, nó sa thải những ǵ thiếu
căn bản nó phải hung dữ bạo tàn như trận bảo lớn để quét sạch rát rưởi. Nó phá
đổ, nó sa thải những ǵ yếu ớt những cái bẩn thỉu sau cơn băo lớn đó nhân loại
sẽ thở không khí mát mẻ hơn. Qua để lời khuyên các em hăy lo tu tâm dưỡng tánh,
đừng a dua chạy theo thời thế kinh nghiệm vừa qua đă cho thấy mọi việc xảy ra
đúng như các lời mà các Đấng Thiêng Liêng đă tiên tri ! Đừng sợ thiên hạ cười
các em thụ động, một ngày kia họ sẽ hiểu. Mới đến Truyền Giáo tại Bắc Việt ông
Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH đă ân cần nhắn nhủ đoàn Thanh thiếu niên ĐẠI ĐẠO rất
thâm thuư.
Kế tiếp ông Giáo Sư THƯỢNG BẨY THANH
có văn thứ gửi lên Phủ Toàn Quyền Đông Dương xin yết kiến Toàn Quyền BRÉVIÉ về
việc Đạo, và được Phủ toàn Quyền chấp nhận cùng hẹn ngày 08-4-1937 tiếp kiến.
Đúng giờ đă hẹn trước trong văn thư, ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH mặc tiểu phục
Xanh, đầu nịt khăn đóng Xanh của phẩm Giáo Sư đến Phủ Toàn quyền Đông Dương tại
Hà Nội, khi đến phủ toàn Quyền thf ông RIKENBACH, Đổng Lư Văn Pḥng tiếp ông
Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH v́ Toàn Quyền BRÉVIÉ có việc khẩn cấp đă về PARIS nên
uỷ quyền cho ông RIKENBACH tiếp ông Giáo Sư BẢY.
Ông Giáo Sư BẢY nói tiếng Pháp rất
hay, nhứt là đúng giọng Pháp tại PARIS nên mới vừa tiếp kiến đôi câu chào mừng
xă giao th́ Ông Đổng Lư Phủ Toàn Quyền rất cảm mến và biết rơ Ông Giáo Sư BẢY
cũng là một tri thức rất lịch lăm về mặt ngoại giao, nhứt là sự tŕnh bày có lớp
lang hiểu rơ Tôn chĩ CAO ĐÀI rất nhanh chóng, nên được ông RIKENBACH hết sức
kính mến. Ông RIKENBACH xin ghi nhận những lời vấn an thăm hỏi đến Toàn Quyền
BRÉVIÉ và hứa sẽ đạo đạt lại và hứa là sẽ nhiệt t́nh tŕnh lên Toàn Quyền
BRÉVIÉ tiếp kiến Giáo Sứ BẢY (Sau khi Toàn quyền BRÉVIÉ đi PARIS trở về Hà Nội)
và sẽ có thơ báo tin đến Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH.
Trong lúc tiễn đưa Ông Giáo Sư BẢY ra
cửa ông RIKENBACH thấy bộ tiểu phục Phẩm Giáo Sư của ông Giáo Sư BẢY màu xanh và
bịt khăn đóng màu xanh nổi bậc quá nên có lời góp ư : “Ông không nên mặc áo xanh
như thế ra đường phố”. Ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH liền đáp lời : “Tôi xin tuân
lệnh ông”, và Ông Đổng Lư Toàn Quyền Đông Dương vội vă bào chữa : “Tôi không dám
ra lệnh cho Ngài tôi chỉ nêu ư kiến mà thôi. Mong ngài hiểu cho”.
Ngày thứ Sáu 16-4-1937 Ông Giáo Sư
THƯỢNG BẢY THANH được Ông YVES CHATEL, Thống sứ Bắc Kỳ (Trước kia đă từng giữ
chức Phó Toàn Quyền Đông Dương) nên ông biết rơ về Đạo CAO ĐÀI TOÀ THÁNH TÂY
NINH. Sau những câu chàp mừng xă giao thường lệ Ông Thống Sứ liền hỏi Ông Giáo
Sư Bảy : “Đạo CAO ĐÀI truyền bá qua Đức Quốc đi đến đâu rồi?”.
Một câu hỏi đột ngột trong buổi gặp
gỡ đầu tiên ư thức cho ông Giáo sư Bảy sực nhớ lại vào năm 1935, Hội Thánh Toà
Thánh Tây Ninh có nhận được một bức thơ (viết bằng Tiếng Pháp) của một nhóm
người Đức tạm gọi là nhóm duy tŕ chủ nghĩa (GNOSTICISME) gởi tư liệu kinh sách
về Đạo CAO ĐÀI. Nhóm GNOSTICISME không cho biết rơ do đâu mà họ biết rơ địa chỉ
Hội Thánh CAO ĐÀI Toà Thánh Tây Ninh mà viết thơ xin kinh sách. Nên Hội Thánh
Tây Ninh phải đáp ứng lại đúng theo yêu cầu là đủ cả loại sách Ngoại ngữ cùng
kinh sách Việt Ngữ đă sẵn có đều gửi hết cho Nhóm GNOSTICISME ĐỨC QUỐC.
Đáp ứng thơ đề nghị Của nhóm
GNOSTICISME tỏ ḷng cám ơn đă nhận được kinh sách vô cùng quư báu của nền ĐẠI
ĐẠO TAM KỲ PHỔ ĐỘ vừa khai sáng trên đất nước Việt Nam vào năm 1926 hết lời khen
tặng chức Sắc Cao Đài lảo thông Pháp Văn. Nội dung bức thư thứ hai của nhóm
người ĐỨC GNOSTICISME là xin báo tin trước vào tháng Giêng năm 1936 sẽ có phái
Đoàn GNOSTICISME sang thăm HỘI THÁNH TÂY NINH, và xin mời một số Chức sắc CAO
ĐÀI sang ĐỨC QUỐC truyền Đạo và sẵn sàng đài thọ hết mọi chi phí cho Chức Sắc
Truyền Đạo suốt thời gian truyền Đạo tại ĐỨC QUỐC. Đáp ứng thơ đề nghị của nhóm
GNOSTICISME, HỘI THÁNH TOÀ THÁNH TÂY NINH viết thơ trả lời từng điểm một đúng
theo nội văn thơ, nhưng mải đến tháng giêng năm 1936 cũng không được thơ báo
tin, phái đoàn nhóm GNOSTICISME cũng không tới Tây Ninh, HỘI THÁNH có viết thơ
nhắc lại nhưng bặt luôn tin tức gây nhiều thắc mắc và nghi kỵ cho Bổn Đạo rằng
thơ từ bị kiểm duyệt không đi tới đâu hết. Sự liên lạc với nhóm GNOSTICISME hoàn
toàn bị bế tắc nên Bổn Đạo Cao Đài hiểu rằng Chính Phủ Pháp lúc bấy giờ ngăn cản
không cho Chức Sắc CAO ĐÀI sang Đức Quốc truyền Đạo CAO ĐÀI nên mới thủ tiêu hết
thơ qua lại Đức và Việt Nam của Đạo CAO ĐÀI.
Hôm nay th́nh ĺnh được ông YVES
CHATEL thống sứ Bắc Kỳ tại Hà Nội nhắc đến Nhóm người Đức GNOSTICISME khiến cho
Ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH nhớ lại những năm về trước trong việc quan hệ với
người Đức GNOSTICISME đă được thượng cấp Chánh Quyền ở Đông Dương hết sức lưu ư
và diệt trừ mọi sự liên lạc bằng thư từ. Sự t́nh cờ được nghe ông YVES CHATEL
nhắc lại Ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH càng hiểu rơ hơn thủ đoạn của người Pháp
đối với Đạo CAO ĐÀI như thế nào ? Chánh Quyền Pháp tại Đông Dương đă âm thầm
ngăn cản bước tiến của Đạo CAO ĐÀI bằng cách chặn lại các thư từ không cho Đạo
CAO ĐÀI quan hệ với nước ngoài, nhứt là nước Đức đang gây hấn với nước Pháp.
Theo lời tự thuật của Ông Giáo Sư
THƯỢNG BẢY THANH là ông YVES CHATEL làm Thống Sứ Bắc kỳ sau khi làm Phó Toàn
quyền Đông Dương, nên ông rất rơ những việc Đạo Đời xảy ra trong những năm về
trước tại Đông Dương nên mới vừa hội kiến với ông Giáo Sư Bảy th́ ông liền nhắc
vấn đề truyền Giáo CAO ĐÀI qua Đức quốc đến đâu rồi ? Một câu hỏi t́nh cờ không
ngụ ư của một công chức trẻ tuổi. Đó là sự nhận xét của Ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY
THANH khi tiếp xúc với ông YVES CHATEL bởi câu hỏi này không liên quan ǵ tới
việc truyền Đạo CAO ĐÀI tại Bắc Việt, nhưng chứng tỏ người Chánh Quyền cai trị
rất quan tâm lo sợ sự lớn mạnh của Tôn Giáo CAO ĐÀI, mà bổn phận người cai trị
phải t́m mọi cách chận đứng không cho phổ thông bành trướng ra quốc ngoại. Đó là
thủ đoạn của người cai trị c̣n người bị cai trị th́ luôn luôn thiệt tḥi trên
mọi mặt, nếu không nói là bị áp bức.
Điểm đặc biệt của viên Thống Sứ Bắc
Kỳ YVES CHATEL rất vui vẻ nhiệt t́nh đàm đạo với Ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH
trên các khía cạnh về Đạo CAO ĐÀI, điều đáng ghi nhớ hơn hết là với tư cách
Thống Sứ Bắc Việt ông sẵn sàng để Đạo CAO ĐÀI tự do truyền bá, bởi trong khi
tiếp xúc ông đă nhận định được sự chân thật Đạo Đức của Ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY
THANH chẳng những nói tiếng Pháp quá giỏi mà lại quá khiêm tốn nên hoàn toàn
chinh phục được ḷng ông YVES CHATEL. Hơn nữa là trước khi rời khỏi Phnom Penh
(Cao Miên) để đảm nhiệm trách vụ Truyền Bá CAO ĐÀI Bắc Việt. Ông Giáo Sư THƯỢNG
BẢY THANH có đến từ giả ông Thống Sứ Pháp tại Phnom Penh là ông LASCAUX có lời
nhắc nhở và gởi gấm lên ông YVES CHATEL ở Hà Nội nên cuộc tiếp kiến của Ông càng
mặn nồng tốt đẹp hơn, và những lời hướng dẫn của ông khi được Toàn quyền BRÉVIÉ
tiếp kiến trước khi bắt tay từ giả rời khỏi dinh Thống Sứ Bắc Việt.
Tiếp theo Ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY
THANH đi viếng các thân hào nhân sĩ nổi tiếng ở Bắc Hà cùng viếng thăm từng Gia
Đ́nh Bổn Đạo. Chương tŕnh hành Đạo của Ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH vô cùng chu
đáo nhờ những cộng sự viện có khả năng và nhiệt t́nh như thơ kư NGUYỄN KIM SA,
NGUYỄN VĂN PH̉ thuộc thành phần trẻ đă rời miền Nam t́nh nguyện ra truyền Đạo
Miền Bắc, tuổi chưa quá 25 thuộc thành phần trí thức gia đ́nh khá giả ở Cao Lănh
có đầy đủ phương tiện nhưng các anh sớm giác ngộ nhập môn vào Đạo rồi tự nguyện
tùng theo Chức Sắc được bổ nhiệm ra hành đạo miền Bắc bất chấp cam go khổ cực.
Các anh đă từ bỏ cả danh lợi có sẵn ở Gia Đ́nh để tự nguyện ra hành Đạo ở Miền
Bắc chẳng khác nào một vị Chức Sắc được Hội Thánh Toà Thánh Tây Ninh bổ nhiệm.
Gương
cao đẹp hy sinh cả đời thanh xuân để lập công quả trong nền ĐẠI ĐẠO TAM KỲ PHỔ
ĐỘ tại Bắc Hà của các anh KIM SAM, PH̉, SỜ đă thức tỉnh anh PHẠM TÀI ĐOAN, TẠ
Đ̀NH ĐỊNH, NGUYỄN VĂN LỊCH, HOÀNG CÔNG NGỌC, ĐÀO ĐỨC HUY cùng hăng say hiến thân
giúp việc nơi Thánh Thất cùng trợ lực Ông Giáo Sư THƯỢNG BẢY THANH đi Truyền Đạo
ở các địa phương hết sức đắc lực. Đức tin các anh lần lần được vững chắc, chẳng
những sắp xếp công việc ở Văn Pḥng thực hiện sổ sách đúng theo mẫu mực hành
chánh và thay phiên nhau thuyết Đạo tại Thánh Thất trong những buổi tối ngày thứ
Bảy hàng tuần trợ lực cho Anh LÊ KHOAN NHU là trưởng Ban Thuyết Pháp tại Thánh
Thất đều khen tặng : Các em thuyết Đạo hay quá, bởi các em có tŕnh độ cao và
thường đọc kinh sách Đạo nhiều nên thuyết Đạo hay.