|
Ṭa-Thánh
Tây-Ninh xây cất tại xă Long-Thành, Quận Phú-Khương thuộc tỉnh Tây-Ninh. V́
Ṭa-Thánh ở tỉnh Tây-Ninh, nên quen gọi "T̉A-THÁNH TÂY-NINH". Đúng hơn không phải
mang tên "Tây-Ninh", mà là "T̉A-THÁNH ĐẠI-ĐẠO TAM-KỲ PHỔ-ĐỘ" hay "T̉A-THÁNH
CAO-ĐÀI".ĐƯỜNG VÀO T̉A THÁNH
Muốn đến Ṭa-Thánh nầy, du-khách phải đi xe đ̣ từ Sàig̣n về Tây-Ninh, khoảng đường
100 cây số. Đến Tây-Ninh, xe đ̣ c̣n phải về chợ Thương-Binh (nguyên chợ nầy là
nơi phế-binh Cao-Đài ở, nên gọi là chợ Thương-Binh) độ chừng 5 cây số ngàn, rồi
mới đến cửa số 2 của Ṭa-Thánh. Tại sao gọi cửa số 2? V́ diện tích nội-ô
Ṭa-Thánh độ 1 cây số vuông, chung quanh có hàng rào xi-măng, hoặc những con đường
phân biệt nội-ô và ngoại-ô. Cứ cách khoảng đều nhau độ 300 thước th́ có một cửa
ra vàọ Tính từ cửa số 1, cửa số 2, cửa số 3, v.v... cho đến cửa số 12. Danh từ
mỗi cửa đặt tên theo số thứ tự. Những cửa nầy vừa kiến trúc hoàn thành được một
số và một số cửa chưa hoàn thành. Muốn vào nội-ô xem Ṭa-Thánh, du khách phải đi
qua cửa số 1 tức cửa chánh Ṭa-Thánh. Đồng đạo quen gọi cửa số 1 là cửa Ḥa-Viện.
Như đă nói trên, cửa nầy vừa được kiến trúc xong. Điều mà du khách quan tâm là
thể thức kiến trúc kiểu mới, lạ chạm trổ h́nh rồng và hoa sen, sơn phết các màu
sắc rực-rỡ. Trên mỗi cửa nầy đều có hàng chữ: "ĐẠI-ĐẠO TAM-KỲ PHỔ-ĐỘ" khắc bằng
Hán-tự hoặc Việt-ngữ. Cửa làm phân tam-quan rơ rệt: Nam tả, nữ hữụ C̣n chính
giữa rộng hơn hai bên, để các cuộc lễ quan-khách ra vào hoặc xe chạỵ Cửa nào kiến
trúc xong như cửa số 1 nầy đều cũng chia 3 nóc phân biệt trên 3 ḷng cửa
Tam-Quan. Nóc giữa cao hơn, có gắn 3 cổ pháp.
1. Cuốn Xuân-Thu của Nho-giáo (Đạo Nho) sơn màu đỏ, có khắc Hán tự "Xuân-Thu"
2. Cây Phất-Chủ của Lăo-giáo (Đạo Tiên) sơn màu xanh.
3. B́nh Bát-Du của Phật-giáo (Đạo Phật) sơn màu vàng.
Ba Cổ-pháp trên đây, tượng trưng sự qui tam-giáo (Đạo Nho, Đạo Tiên và Đạo-Phật)
đều đúc bằng xi-măng chạm trổ một cách khéo-léọ Bên tả và bên hữu, trên nóc thấp
hơn. Mỗi nóc đều có đúc h́nh giỏ Hoa-lam là Bửu-pháp của vị Long-Nữ Đồng-Tử.
Hai cây cột cửa to lớn hai bên, có chạm 2 câu đối Hán-tự:
CAO-THƯỢNG CHÍ-TÔN ĐẠI-ĐẠO H̉A-B̀NH DÂN-CHỦ MỤC
ĐÀI-TIỀN SÙNG-BÁI TAM-KỲ CỘNG-HƯỞNG TỰ-DO QUYỀN
(See Picture, Click Here: http://www.caodaiyouth.org/congchanhmon.html )
Ngoài h́nh rồng hay bông sen, cửa c̣n có chạm giây và trái nho trong các khuôn.
Sự thật, không phải Hội-Thánh chạm rồng để linh-động, chạm bông sen để tăng cường
sự đẹp đẽ đâụ Trái lại, đều ngụ ư sâu xa, du-khách trông vào chỉ thấy vẻ đẹp,
nào biết đâu những ǵ bí-ẩn.
Chú thích: Ngoài ra, ngày 16-6 năm Aát Tỵ (1965), Đức Cao Thượng Sanh đặt viên
gạch đầu tiên xây Cổng Chánh Môn Ṭa Thánh Tây Ninh. Cổng này nằm giữa cửa số 2
và số 3 hướng về Đại lộ Liên Tôn Thế Giới dự trù xây dựng trong tương lai nối
liền Ṭa-Thánh Tây-Ninh qua Đế Thiên Đế Thích (Cam Bốt) và New Delhi (Aán Độ).
|
