Cửu Trùng Đài

 
Ngôi Điện nầy là cơ-quan trung-ương của Hội-Thánh Cửu-Trùng-Ịàị Cơ-quan nầy có nhiệm-vụ truyền-bá giáo-lư Ịại-Ịạo và phổ-độ chúng sanh gọi là cơ-quan hành-pháp. Nhóm người làm việc nơi đây là những chức-sắc lớn, nhỏ: đẳng cấp phân minh, hiệp lại mạng danh là "HỘI-THÁNH CỬU-TRÙNG-ỊÀI"
Ngôi CỬU-TRÙNG-ỊÀI nầy, nằm song song với ngôi Ṭa-Thánh, h́nh thức kiến-trúc: nóc bằng dạng khối chữ nhựt, thật đồ-sộ và nguy-ngạ Ngôi nhà nầy chia ra làm hai từng: dưới và trên là lầụ Toàn thân sơn phết nước vôi, nhưng đă lam mờ trắng nhạt.
Du khách lần bước vào xem. Trước ngôi Cửu-Trùng-Ịài có để hai chiếc băng đá dài, dành cho du khách ngồi ngắm ra sân cỏ xanh... xa xa núi Bà-Ịen soi dáng.
Nh́n vào ngôi nhà nầy, thấy những bàn ghế thật nhiều để có thứ tự và một dăy tủ đặt dựa vách tường. Trên trần nhà, thân các cây kèo đúc bằng xi-măng đều có chạm h́nh giây, lá và trái nho quấn lấy nhau, sơn màu xanh, điểm những ánh đỏ lung linh.
Mỹ-thuật kiến-trúc như thế, hẳn Hội-Thánh cũng ngụ ư lấy cây nho tượng trưng nề nếp Nho-phong căn-bản Ịạo-Ịức trên mọi lănh-vực Liêm, Sỉ, Lễ, Nghĩa, Khiêm, Cung v.v... Ngoài ra, từng nầy có chia nhiều pḥng. Các pḥng ấy là những Viện làm việc như sau, trực thuộc dưới quyền điều-khiển của ba Chánh-Phối-Sư ba phái:
1- PHÁI NGỌC (những chức-sắc phái nầy mặc đạo-phục áo măo màu đỏ tức là phái Thánh. Dưới ba phẩm chức sắc cao cấp Giáo-Tông, Chưởng-Pháp, Ịầu-Sư cầm đầu điều khiển. Dưới quyền vị nầy có ba viện:
a) H̉A-VIỆN là viện để phán xét, răn phạt, ḥa giải những chức sắc nhỏ và tín-đồ phạm luật pháp răn cấm của Ịạọ
b) LẠI-VIỆN là viện dùng để tiếp chuyển giấy tờ, hồ sơ, thơ tín trong việc truyền-giáo của những chức-sắc phổ-độ chúng-sanh, từ bốn phương gởi về, hoặc vâng lịnh thượng-cấp ban hành giấy tờ thuyên bổ chức-sắc đi hành Ịạo v.v...
c) LỄ-VIỆN là viện lo sắp đặt việc tế-lễ mỗi khi rằm, mùng một, hoặc lo các vấn-đề: quan, hôn, tang, tế.
Ịại diện mấy viện nầy: mỗi viện trên hết có vị Thượng-Thống. Dưới quyền điều khiển của vị nầy, gồm có: Phụ-thống, Quản văn-pḥng, Bí-thơ và Thơ-kư, lo các việc giấy tờ; đặc biệt Viện nào, phận sự riêng Viện ấỵ
2- PHÁI THƯỢNG: (những chức sắc nầy mặc đạo-phục; áo măo màu xanh) tức là phái Tiên.
Phái nầy, dưới ba phẩm chức-sắc cao cấp: Giáo-Tông, Chưởng-Pháp, Ịầu-Sư, th́ có một vị Chánh-Phối-Sư cầm đầu điều khiển. Dưới vị nầy cũng có ba Viện:
a) HỌC-VIỆN: là viện dùng để chăm lo sự giáo-dục trẻ em trong tôn-giáo, đồng thời cũng là cơ-quan huấn-luyện các chức-sắc nhỏ trong Ịạọ Công việc thường xuyên viện nầy c̣n là kho chứa dụng cụ văn-pḥng như giấy, mực v.v... để cung cấp các cơ-quan trung-ương Ṭa-Thánh.
b) Y-VIỆN: là viện dùng để lo cung cấp thuốc men cho tín-đồ và chức sắc, chức việc hành sự khi bịnh hoạn. Viện nầy, c̣n liên đới trách nhiệm săn sóc trẻ con mồ côi, tế-trợ đồng-bào khi hoạn nạn ốm đaụ..
c) NÔNG-VIỆN: là viện trông nom sự trồng tỉa để cung cấp thực-phẩm về trung-ương nuôi những người hiến thân trọn đời cho Hội-Thánh. Viện nầy c̣n có nhiệm vụ lo phát-triển mọi cơ sở đồn-điền, rẫy bái trong các Phận-Ịạo khắp nơị
Ịại diện mỗi viện có vị Thượng-Thống và dưới quyền điều-khiển của mỗi vị nầy cũng có Quản văn-pḥng, Bí-thơ v.v... y như phái Ngọc mà lo phận sự riêng biệt.
3- PHÁI THÁI: (những chức-sắc phái nầy mặc đạo-phục: áo măo màu vàng) tức là phái Phật.
Cũng dưới ba phẩm chức-sắc cao cấp như đă nói trên, th́ có một vị Chánh-Phối-Sư cầm quyền điều-khiển. (Xin đọc-giả lưu ư, dù mỗi phái trên phẩm Chánh-Phối-Sư có ba phẩm cao cấp hơn; song chỉ có hai phẩm Chưởng-Pháp và Ịầu-Sư mỗi phái có một vị. C̣n riêng về phẩm Giáo-Tông chỉ có một người mà thôi).
Dưới quyền Chánh-Phối-Sư phái Thái cũng có ba viện:
a) HỘ-VIỆN: là viện chấp-chưởng và giữ-ǵn tiền bạc của Ịạọ
b) LƯƠNG-VIỆN: là viện lo sự ăn uống cho cả Chức-sắc, Chức-việc và tín-đồ hành sự trong những cơ-quan trung ương.
c) CÔNG-VIỆN: là viện lo tạo-tác, tu-bổ, hoặc kiến-trúc các cung thự trong nội-ô Ṭa-Thánh.
Ịại diện mỗi viện nầy, cũng có những vị Thượng-Thống, v.v... như hai phái kia vậỵ
Tất cả các viện trực thuộc dưới quyền điều-khiển của Chánh-Phối-Sư mỗi phái là 9 Viện. Nhưng, tại hạ tầng ngôi Cửu-Trùng-Ịài nầy chỉ có 6 Viện mà thôị C̣n các Viện kia như: Y-Viện, Nông-Viện, Công-Viện th́ được làm việc nơi khác hoặc xây cất riêng biệt - như Nông-Viện cách Ṭa-Thánh gần 800 thước.
Sau khi quan-sát và t́m hiểu hạ tầng ngôi Cửu-Trùng-Ịài, du khách có thể lên tầng lầu xem. Trên từng lầu nầy, chỉ có 4 pḥng riêng biệt. Ba pḥng dùng để ba Chánh-Phối-Sư thuộc ba phái làm việc. C̣n một pḥng để làm văn-pḥng Ịầu-Sư. Sau nầy văn pḥng Ịầu-sư được xây riêng trên Ịại-lộ Phạm-Hộ-Pháp trước nhà Hội Vạn-Linh, gọi là Ịầu-Sư-Ịường
Tóm lại, sự làm việc nơi ngôi Cửu-Trùng-Ịài tổ chức có hệ thống đặc biệt. Dù những vị Chức-sắc, Chức việc hay tín-đồ hằng ngày làm việc phải mặc áo dài và quần "bà-ba", toàn màu trắng; chơn đi dép hoặc guốc thôị

Rời Cửu-Trùng-Ịài, du-khách thấy bóng ngôi Ṭa-Thánh hiện ra, màu sắc rực-rỡ, nhấp-nhô muôn vàn thể-thức tựa hồ những ánh kim-cương...
Du-khách sẽ dừng chơn mơ màng đứng ngắm ngôi Ṭa-Thánh nằm phơi bóng đồ-sộ, nguy-ngạ.. trập trùng chói lọi sắc màụ.. Có những nóc cao vút, vượt lên không trung, chơ-vơ giữa trời bát-ngát...
Bây giờ, du khách quan sát tỉ-mỹ, nghiên-cứu từ phương hướng, vị trí và h́nh thể, rồi sẽ lần lượt t́m hiểu nội-dung cả môt công-tŕnh mỹ-thuật vĩ-đại, bao hàm những sự bí ẩn, linh-thiêng.
Ngôi Ṭa-Thánh ở về phía Tây đô thị Sàig̣n, đi đường bộ phải mất 105 cây số ngàn. Vị-trí, ngôi Ṭa-Thánh xây cất tại xă Long-Thành, Quận Phú-Khương, Tỉnh Tây-Ninh, cách tỉnh lộ số 13 độ 150 thước và cách tỉnh-lỳ Tây-Ninh 4.800 thứơc