Ðại Ðàn Nghi Tiết

 

* Biên Khảo Huỳnh Tâm

Nghi lễ Ðạo Cao Ðài gồm có 58 tiết mục :
1 - Tịnh Túc Thị Tập . - Lễ Sanh và mấy người có phận sự phải vô trước, khi Lễ Sanh khởi xướng, thì khởi xây trống cơm và đờn bài Ngũ Ðối Hạ, cho đến lễ xướng khai Lôi Âm mới dứt. Các Ðạo Hữu đều lặng lẽ đứng hầu cho nghiêm trang đặng khởi hành lễ .
2 - Chấp Sự Giả Các Tư Kỳ Sự .
- Những Ðạo hữu có trách nhậm nơi đàn đều phải dự phòng trước, tùy theo phận sự của mình .
3 - Cung Thành Thứ Tự Chức Sắc Nhập Ðàn .
 - Sắp một cặp Lễ sanh đặng đi hai bên, chính giữa thì Chức sắc Hiệp Thiên Ðài khởi dẫn đầu, rồi kế Hộ Pháp, Thượng Phẩm, Thượng Sanh, kế Chưởng Pháp, Ðầu Sư, Phối Sư, Giáo Sư, Giáo Hữu và tiếp theo.
Khi vào cửa Tòa Thánh, chừng nhập đàn, thì tùy bên trái mình mà thẳng tới Ðiện, đoạn vòng qua phía mặt, nhưng khi bước ngang qua trước Bửu Ðiện, đủ 3 vị day vô mà bái Ðức Chí Tôn, rồi thì đi trở xuống bàn Hộ Pháp, Chức sắc Hiệp Thiên Ðài lập vị mình, còn Chức sắc Cửu Trùng Ðài lại vòng qua phiá trái mình, rồi lộn trở lên phân hai hàng, hai bên y theo thứ tự .
- Chức sắc Nữ phái tiếp theo sau, nhưng phải nhập đàn phía mặt mình rồi quay phía trái, đi ngang qua trước Bửu Ðiện đủ 3 vị thì cũng day vào xá Ðức Chí Tôn một xá đoạn bước luôn qua hữu ban rồi thẳng qua mé mặt mình mà vòng xuống khỏi Ngoại Nghi, mới đặng trở qua mà bước lên, rồi cũng thứ tự mà phân hai hàng hai bên y theo thứ tự .
4 - Lôi Âm Cổ Khởi. cứ xây tá đờn bài Hạ .
9 - Thiên Phong Dĩ Hạ Các Tư Kỳ Vị .
- Chức sắc Cửu Trùng Ðài Thiên phong và tín đồ lưỡng phái tùy theo phẩm vị mình mà đứng tiếp theo và phải chừa chỗ đằng sau cho
 Ðồng Nhi Nam-Nữ qùi đọc kinh .
10 tá đờn Ngũ Ðối Hạ, cho đến khi Lễ Sanh
day vô thì dứt, cả tam ban Lễ Sanh Ðăng và Ðài đều bước lên Ngoại Nghi, khi bước lên cả Ðăng và Ðài đều phải đứng day vô Ngoại Nghi . [2] Nghệ Hương Án Tiền. Ngoại Nghi đây gọi là bàn hương án, nên xướng câu nầy nghĩa là bước lên trước bàn hương án, không nên lầm tưởng rằng: ( Bưng hương lên bàn án ) thì sai, vì có câu Nghệ đọc chúc sớ, nghĩa là bước lên chỗ đọc sớ vậy .
11 Giai Qùi. Nhạc đổ hai hồi đầu cho dài, đợi
chư Chức sắc xá 3 xá, rồi qùi lấy dấuPhật, Pháp, Tăng và cúi đầu 5 lần. Niệm Ðức Chí Tôn, Quang Âm Bồ Tát, Lý Thái Bạch, Quan Thánh, và chư Phật, chư Tiên, thì trống đổ dốc lần thứ 3 .
12 - Phần Hương .- Ðánh trống thét cho
đến khi LễS-anh đứng dậy rồi tá đờn bài Hạ luôn. Còn Chức sắc qùi Ngoại Nghi, đốt hương sấp trầm qua lư hương, phải xá 3 xá, đoạn Lễ Sanh đứng dậy .
13 - Ðiện Hương .
- Trống đổ 3 hồi cho Lễ Sanh cung tay lên, còn đờn thì cứ tiếp theo hoài cho Lễ Sanh dung đến Nội Nghi day vô giữa thì dứt. Còn lễ dâng từng hương phải đi bài bắc, nghĩa là ký rồi bước lên không đợi chầu trống .
14 - Qùi. Nhạc đổ rồi tiếp đánh thét. Lễ sanh sửa soạn xuống thì dứt . Khi Lễ sanh điện tới Nội Nghi rồi qùi, thì cập rước lễ cũng qùi một lược đặng đễ rước Lễ .
15 - Thành Kỉnh Tụng Niệm Hương Chú .
- Ðờn chiếu theo kinh, trống tùy chổ có phẩm vị của các Ðấng thì điểm .
Lễ Sanh đợi Ðồng Nhi đọc kinh rồi sẽ đứng dậy, còn đọc kinh để cho toàn Ðồng Nhi tụng mà thôi [3] .
[3] Thánh-Giáo dạy ngày 11-9-1926 D-L, hai vị Chức sắc Nữ phái dạy 36 Ðồng Nhi Nữ, còn Chức sắc Nam phái dạy 36 Ðồng Nhi Nam. Vậy từ đây cũng nên để ý vào số đã định của Ðấng Chí Tôn chọn hoặc bên Nam 6 bên Nữ 6, hoặc 18 mỗi bên, hoặc 36 mỗi bên, chẳng nên cho nhiều đứa đọc lộn xộn, lại cũng không nên để Ðồng Nhi nhịp sanh, đã khó coi mà chẳng hề khi nào trúng nhịp cho đặng, lại thêm khó đờn quá, để cho Nhạc nhịp mà thôi .
16 - Thượng Hương . - Nhạc đổ rồi đánh luôn trống thét cho đến khi Lễ sanh về tới bàn Hộ Pháp thì dứt. Khi Lễ sanh đứng dậy, cặp rước lễ dâng vô Bửu-Ðiện, còn cặp Ðăng thối 3 bước, còn cặp Ðài : thứ nhứt bước ra, thứ nhì đứng đó nhúng, thứ 3 bước vô rồi Ðăng và Ðài day mặt xuống bàn Hộ-Pháp để tay xuống phía ngoài, ký chưng trong đi xuống .
17 - Cúc Cung Bái .- Trống lạy hay là rập ban ( Ðoạn nầy tùy ý, là vì nếu có sòng thì đánh rập ban, bằng kèn đại thì đánh trống lạy ) Lạy 3 lần mỗi lần 4 gật tổng cộng 12 gật, mỗi lạy niệm : ( Nam mô Cao Ðài Tiên Ông Ðại Bồ Tát Ma Ha Tát, Ngọc Hoàng Ðại Thiên Tôn ) .
18 - Thành Kính Tụng Khai Kinh Chú . [4]- Ðờn theo kinh, trống điểm tùy theo mấy chỗ có phẩm vị các Ðấng, Ðồng Nhi Nam-Nữ tụng kinh . [4] Những bài tịnh tâm, tịnh khẩu, tịnh thần, An thổ Ðịa, các Ðạo-hữu nên đọc cho biết chẳng cần đọc nơi đàn, vì không phải là kinh chư Tiên, có ý muốn dạy chúng ta cho biết cách thức đặng giữ mình, hầu khỏi thất lễ nơi trước Bửu Ðiện vậy thôi. Nếu đọc thì sai, là vì ta nói rằng ta tịnh khẩu, tịnh tâm, mà kỳ thật đọc um lên, rồi thế nào tịnh đặng .
19 - Thành Kính Tụng Ngọc Hoàng Kinh - Ðờn theo kinh, trống điểm tùy theo mấy chỗ có phẩm vị các đấng, Ðồng nhi Nam-Nữ tụng kinh .
20 - Cúc Cung Bái .
- Trống lạy hay là rập ban, lạy 3 lần mỗi lần 4 gật tổng cộng 12 gật. mỗi lạy niệm : Nam mô Cao Ðài Tiên Ông Ðại Bồ Tát Ma Ha Tát .
21 - Thành Kính Tụng Phật Giáo Tâm Kinh .
 - Ðờn theo kinh, trống điểm tùy theo mấy chỗ có phẩm vị các Ðấng, Ðồng Nhi Nam-Nữ tụng kinh .
22 - Cúc Cung Bái. Trống lạy hoặc rập ban, lạy 3 lần mỗi lần 3 gật tổng cộng 9 gật, mỗi lạy niệm : Nam Mô Nhiên Ðăng Cổ Phật Ðại Bồ Tát Ma Ha Tát .
23 - Thành Kính Tụng Tiên Giáo Tâm Kinh .
- Ðờn theo kinh, trống điểm tùy chỗ có phẩm vị của các Ðấng, Ðồng Nhi Nam-Nữ tụng kinh
24 - Cúc Cung Bái .- Trống lạy hoặc rập ban, lạy 3 lần mỗi lần 3 gật tổng cộng 9 gật, mỗi lạy niệm : Nam Mô Thái Thượng Lão Tổ Tam Thanh Ứng Hóa Thiên Tôn .
25 - Thành Kính Tụng Thánh Giáo Tâm Kinh - Ðờn theo kinh, trống điểm tùy chỗ có phẩm vị của các Ðấng, Ðồng Nhi Nam-Nữ tụng kinh.
26 - Cúc Cung Bái .Trống lạy hoặc rập ban. Lạy 3 lần mỗi lần 3 gật tổng cộng 9 gật, mỗi lạy niệm : Nam Mô Khổng ThánhTiên Sư Hưng Nho Thạnh Thế Thiên Tôn .
27 - Cung Hiến Tiên Hoa .- Xây tá đờn Ngũ Ðối Hạ. Các Lễ sanh Ðăng-Ðài đều bước lên Ngoại-Nghi rồi day vào giữa .
28 - Quì .Trống đổ dốc rồi dứt đờn, Lễ sanh Ðăng-Ðài cung tay lên, đều quì xuống .
 29 - Chỉnh Tiên Hoa .- Trống thét Chức sắc Ngoại Nghi sửa hoa tề chỉnh, rồi Lễ Sanh đứng dậy. Ðầu day vô Bửu Ðiện để tay xuống mé ngoài mà đợi .
30 - Ðiện Tiền Hoa . - Trống đổ 3 hồi dốc, vừa thấy Lễ sanh cung tay rồi thì tiếp xây trống đờn Ðảo Ngủ Cung [5] hễ đờn vô xong, thì chầu trống khởi đầu cho lễ bước, rồi cứ xây đến bảy lá chầu lá tám, nghĩa là đủ một lớp đờn dạo 8 câu thì chầu tiếp như vậy, cho đến Lễ Sanh dâng lễ tới Nội Nghi, day vô giữa thì thôi chầu .
Nhưng cứ đờn tiếp hoài ( ấy là Thánh Giáo của Ðức Chí Tôn ) . Lễ Sanh cung tay lên đợi dừng câu chầu trống nhạc khởi đầu thì cũng khoát chân bìa, ( Tả khoát tả, Hữu khoát hữu ) Lễ phải di chuyển chữ Tâm. Bước lễ phải tùy câu trống Nhạc chầu 7 lá mà đi [6] cho rập ràng, ( khoản nầy đức Thái Thượng Lão Quân hằng dặn phải tập lễ cho rập ) .
Ðồng Nhi phải tùy bước đầu của lễ mới khởi Thài, nhưng phải có người thông thạo dìu dắt, đặng phân đường cho Ðồng Nhi thài, thế nào trong 4 câu Lễ Sanh đến Bửu Ðiện thì vừa dứt bài, đặng lễ day vào giữa. Người dắt Ðồng Nhi thài phải hiểu biết tiết tấu đờn và tùy giọng cao thấp để khởi đầu lời kinh cho Ðồng Nhi tiếp theo, mới rập ràng với đờn, bằng không hiểu thì làm trái giọng thêm loạn đàn ( Việc nầy rất khó, cần phải hỏi nhiều mới đặng ) .
[5] Khi dâng tam Bửu phải đờn Ðảo Ngũ Cung mà thôi, không đặng đờn bụa hoặc xuân chi cả, bởi ấy là Thánh ý đấng Chí Tôn .
 [6] Nếu muốn biết cách thức cho rõ bước lễ thì đến hỏi nơi Lễ Nhạc Quân vì trong bước có chỗ phải ngừng, hoặc có tùy nhịp nhàn mới đặng trọn .
31 - Qùi . Trống đổ, đờn Ngũ Cung Lễ Sanh Ðăng và Ðài và cập tiếp lễ đều qùi. Chức sắc hầu Nội Nghi tiếp lấy bình hoa, xá 3 xá rồi giao lại cho Lễ sanh tiếp lễ .
32 - Thượng Tiên Hoa .
- Trống đổ rồi nhịp thúc đặng đờn lớp Ðảo Ngũ Cung cho đến khi Lễ-sanh về tới bàn Hộ Pháp mới đứt . Khi Lễ Sanh đứng tại vị trí, cập lễ rước dâng vô Bửu Ðiện, còn cập Ðăng, thối 3 bước. Cập Ðài: thứ nhứt bước ra, thứ nhì đứng, nhưng thứ 3 bước vô, rồi Ðăng và Ðài day mặt xuống bàn Hộ Pháp, để tay xuống phía ngoài ký chân trong đi xuống .
33 - Cúc Cung Bái .- Trống lại hoặc rập ban. Một lạy 4 gật và niệm : Nam mô Cao Ðài Tiên Ông Ðại Bồ Tát Ma Ha Tát .
34 - Cung Hiến Tiên Tửu .- Xây tá đờn bài Hạ, làm lễ giống như khoản dâng Hoa .
35 - Quì .- Trống đổ rồi dứt đờn .... Hựu ...
36 - Chước Tửu .- Trống thét ..... Hựu ...
37 - Ðiện Tửu .- Trống đổ 3 hồi xây đờn Ðảo Ngũ Cung rồi chầu khởi bước đầu v.v... Hựu .
38 - Quì .- Trống đổ dốc, đờn cứ tiếp Ðảo Ngũ Cung, hành lễ giống như khoản dâng Hoa .
39 - Thượng Tiên Tửu .- Trống đổ dốc, rồi nhịp thúc đờn lớp trống đảo cho Lễ-sanh về ..... Hữu ...
40 - Cúc Cung Bái .- Trống lạy hoặc rập ban, Một lạy 4 gật .
41 - Cung Hiến Tiên Trà .- Xây tá đờn Ngũ Ðối Hạ, hành lễ giống như khoản dâng Hoa .
42 - Quì .- Trống đổ dốc rồi dứt đờn ....Hựu ...
43 - Trống thét .... Hựu ...
44 - Ðiện Trà .- Trống đổ 3 hồi dốc, xây đờn Ðảo Ngũ Cung rồi chầu đặng khởi bước lễ v.v... Hựu ...
45 - Quì .- Trống đổ dốc đờn cứ dạo tiếp Ðão Ngũ Cung .... Hựu ...
46 -Thượng Tiên Trà.Trống đổ dốc rồi nhịp thúc đờn lớp trống đảo cho Lễ-sanh về ...... Hựu ....
47 - Cúc Cung Bái .
- Trống lạy hoặc rập ban, Một lạy 4 gật .
48 - Nghệ Ðọc Chúc Sớ .- Trống thét cứ đánh cho đến lúc khởi xướng câu tới dứt, cặp Lễ-sanh Ðăng bước lên Nội Nghi rồi day vào giữa
49 - Quì .- Trống đổ dốc rồi đánh thét cặp Lễ Sanh Ðăng qùi, Chức sắc chứng đàn dâng sớ chí mày, Niệm Ðấng Chí Tôn và Tam Trấn, xá rồi giao cho Chức sắc đọc .
50 - Ðọc Chúc .- Dứt trống rồi phải lóng tai nghe mà điểm mỗi phẩm vị các Ðấng. Chức sắc khởi đọc khi đọc tới phẩm vị các Ðấng thì cúi đầu, mỗi lần cúi phải đợi trống điểm dứt mới tiếp, hoặc có câu khác tùy chỗ phải cúi đầu, thì phải đọc cho dài hơi, mới phải cách thức và tiện cho cả Ðạo hữu nghe biết và cúi đầu một lượt, khỏi lộn xộn, đọc rồi thì xá và giao lại cho vị chứng đàn .
51 - Phần Phục .- Ðổ 3 hồi rồi tiếp Nghinh Thiên đợi lễ Ðăng về đến bàn Hộ-Pháp thì dứt, Xá 3 xá rồi đốt sớ .
52 - Cúc Cung Bái .- Trống lạy hoặc rập ban, Một lạy 4 gật, niệm : Nam mô Cao Ðài Tiên Ông Ðại Bồ Tát Ma Ha Tát .
53 - Thành Tâm Tụng Ngũ Nguyện .- Trống tịch theo câu nguyện, rồi điểm mỗi khi dứt câu, đờn cầm chừng theo tiết tấu Nam-Xuân, Ðồng Nhi Nam-Nữ tụng dứt mỗi câu thì cúi đầu, rồi phải đợi trống điểm dứt sẽ khởi câu khác ( Thế nào cũng có một vị hiểu
 biết giọng đờn mà dìu dắc cho Ðồng Nhi tiếp giọng mà theo mới rập ) .
54 - Cúc Cung Bái .- Trống lạy hay rập ban, cho đến lúc xướng tiếp, hầu khi đứng dậy không xao động bởi có tiếng trống lấp .
Hưng Bình Thân. Mỗi lạy 4 gật X 3 lạy = 12 gật, mỗi lạy niệm : Nam mô Cao Ðài Tiên Ông Ðại Bồ Tát Ma Ha Tát .
Ðoạn nầy tất cả Ðạo hữu đều đứng dậy, nhưng vẫn còn đứng tại vị trí mình .
 55 - Cung Thành Thứ Tự Phân Lập Tam Ban .
- Trống thét đánh dốc, chẳng nên dứt vì e lúc lui ra hàng xao động mất nghiêm trang. Chức sắc dĩ hạ sấp bái ban như hồi mới nhập đàn .
56 - Hiệp Thiên Ðài Chức Sắc Nhập Nội Nghi.
- Trống thét. Cả Chức sắc Hiệp Thiên Ðài nhập Nội Nghi .
57 - Cúc Cung Bái ( Hưng Bình Thân ).
- Trống lạy hoặc rập ban. Lạy Ba lạy, mỗi lạy 4 gật X 3 lạy = 12 gật, rồi cũng phân ban nơi Nội Nghi .
58 - Lễ Thành .- Một đoạn trống thét dứt, dộng 3 hồi Bạch Ngọc Chung chậm chậm . Cả Chức sắc bên nào tùy bên nấy lui ra đến sau bàn Hộ Pháp mới nhập đôi lại mà ra cửa Tòa Thánh, Chức sắc Hiệp Thiên Ðài đi đầu Hộ Pháp, Thượng Phẩm, Thượng Sanh kế Chưởng Pháp, Ðầu Sư, Chánh Phố Sư V.V... Kế Chức sắc Nữ Phái, Tín Nữ, Ðồng Nhi Nữ, kế Thiện nam, Ðồng nhi Nam v.v...
- Các Lễ Sanh và Nhạc Công phải ở lại giữ đàn cho yên tịnh và các người có trách nhậm cũng vậy, đợi cho ra dứt rồi, thì mình tiếp và lạy, đoạn cũng đi hai bên bước ra đến sau bàn Hộ Pháp hiệp hàng đôi lại mà đi ra .
 

* Biên Khảo Huỳnh Tâm