Văn Học Trong Ngôi Thánh Thất Dân Gian

* Huỳnh Tâm

Từ âm nhạc Ðức tin đến âm nhạc chân phương và âm nhạc hư cấu bởi bắt đầu một nhận thức chung của sự cấu tạo nghệ thuật, từ  khi Nhân loại phát hiện âm nhạc qua cung đơn âm và khám phá ra nhiều hợp  âm, âm nhạc được nâng niu như một giá trị nghệ thuật tuyệt diệu và Nhân loại cứ mãi sáng tạo không ngừng nghĩ .

        Sự thành tựu của âm nhạc cho ra một rực rỡ phi thường bởi cánh cửa thế giới âm nhạc ngày nay mở ra từ tĩnh sang động thay đổi cung tiết vô cùng, cho phép Nhân loại thụ hưởng trên âm thanh của một vật vô giác và đồng thuận đồng cảm cất thành lời tâm tình qua cung tiết, Nhân  loại còn đi xa hơn và cất cánh bay vào cung quản như chuyển cung tiết ra thành nhiều chuổi v.v...

        Cùng lúc Nhân loại vận chuyển trí tuệ vạch ra cho âm nhạc một lộ trình dấn thân vào thụ hưởng, để biến dạng từ tiết tấu trầm của Ngũ cung sang tiết tấu Vi cung căn thẳng của Vô âm . Sự biến dạng của 5 cung tiết " Ngũ cung " sang hợp âm 12 cung tiết " Thập nhị cung ", có nghĩa là từ tiết tấu hòa âm trầm nay đã là vô tiết tấu .

        Ngày nay. Âm nhạc được biến đổi thành nhiều giai cấp Cung thể,  tạo cho nền âm nhạc một sắc thái mới hoàn toàn Vi cung không còn mang dấu ấn âm nhạc Thiêng liêng, bởi nó là sự sống của đa cung dẫn đến thời đại Vô âm thể và tự nó làm ra cuộc chiến của âm nhạc trong trí não Nhân  loại, tưởng chừng như bị xoáy mòn trong cuồn dại. Chúng ta cũng nên ý thức rằng: Ðừng lạm dụng âm thanh để đàn áp Nhân loại bởi Vi-cung và càn không nên phá vỡ trách nhiệm âm nhạc trong mọi sự êm đềm của Nhân loại .

         Âm nhạc một thời của những tấm lòng thuần khiết để yêu và nhận ra tiết tấu Ngũ cung, nên họ không muốn âm nhạc Tôn giáo thất truyền bởi dân gian đã từng đổi cung thể âm nhạc thành hư cấu chạy theo lợi nhuận buôn trôi .

        Hôm nay chúng ta mới có dịp đặt vào tình cảm âm nhạc của Ðức tin, xin hãy về và lắng nghe hơi thở tâm tư qua lời Kinh-Nhạc Ðạo Cao Ðài như sau :

        Kinh-Nhạc : " Hưng ư Thi, Lập ư Lễ, Thành ư Nhạc " .

        Mượn ý tạm :

        Kinh Thi là sức mạnh văn hóa  .

        Lễ Nghi là nền trật tự của xã hội .

        Âm Nhạc là thành tựu huy hoàng của Nhân loại .

        Chúng ta không nên bỏ vắng dấu ấn lịch sử Ðạo Cao Ðài vì  khi Khai Ðạo năm 1926, đã là sự hiện hữu trí tuệ của Ðấng Tối Thượng " Ðức Cao Ðài " tại thế, cho phép loài người tìm hiểu và mở rộng kiến thức đa dạng về Kinh-Thi, Lễ-Nghi và Âm Nhạc, với mọi sức đẩy phi thường của Ðức Cao Ðài vì lòng bao dung .

        Ðạo Cao Ðài có từ chân giá trị của sự nâng niu âm nhạc, như một nhân tố để Tu-học và được xem như một trong những bộ Thần học Kinh chính truyền của Ðạo .

        Lịch sử và Thần học Ðạo Cao Ðài đã chỉ rõ thời sơ khai của âm nhạc và mục đích nhằm phục vụ trên những trầm tĩnh của Nhân loại, như khi xưa Nhân loại biết nhận tiếng động làm ra Âm nhạc và xem đây là điều kiện của tâm linh, nhân loại ra sức khám phá âm nhạc để rồi có một sắc thái đồng cảm cao quý như âm nhạc trong Tôn giáo Cao Ðài .

         Từ ấy Nhân loại nhận diện và có ít nhiều suy nghĩ về nền âm nhạc của Tôn giáo do tầm vóc cung thể siêu việt đã tạo thành tiết ngữ bao dung nơi Ngôi cao quý, ngày nay trong âm nhạc Ðạo Cao Ðài có tất cả ba yếu tố Thi, Lễ, Nhạc. Ðã là một cấu trúc nguyên vị như khối đá tảng mà người Tín đồ Cao Ðài nưng theo tu học .

        Lời chú từ Tân Kinh Tứ Thời như sau :

        Tòa Thánh *:

        " Tân Kinh ấy là một giọt nước Cam Lồ của Ðức Từ Bi rưới chan đặng gội nhuần cho các đẳng linh-hồn của toàn cả Thế-giái " .

        Ðức Hộ Pháp Phạm Công Tắc thuyết Ðạo rằng ** :

       " Khai Ðạo Cao Ðài, nhờ Thi-phú Văn-từ của Cửu vị Tiên-Nương, cho biết nguyên do của Ðạo Khai ".

        Ðức Quyền Giáo Tôn đề bút rằng *** :

        " Ðạo là chánh lý mà chánh lý thì có một nên cách hành lễ của Ðạo phải y nhau như một mà thôi. Ai canh cải bày biện coi cho huê mỷ thì tội trọng ".

        Ngài Lễ Nhạc Quân Cao Mỹ Ngọc đề bút rằng **** :   Lễ là hình thể của nền Ðạo cũng là phương châm Phổ độ Nhạc là sự đầm ấm của hòa âm và cung tiết, giúp Lễ trật tự nâng cao thanh danh ánh Ðạo .

        Lễ-Nhạc là sự tấn hóa, để hiểu được một sắc dân nên xem văn chương và âm nhạc .

        Ðức Chí Tôn khai sáng nền Ðạo và Biên soạn cho ta một án văn chương Nhạc-Lễ, cùng dìu dẫn ta tường tận trên bước đường tấn hóa, vậy ta hãy để hết tâm vào Nhạc-Lễ hầu gìn giữ và lưu truyền nền Ðạo " .

        "  Kinh Lễ Tứ Thời ấn loát tại Paris do Văn Phòng Ðại Diện Cao Ðài Tòa Thánh Tây Ninh Hải Ngoại, trang 01 .

        ** trang 98 .

        *** trang 124 .

        **** trang 125 ".

       Giáo Sư Âm Nhạc Trần Văn Khê viết trong ấn phẩm :  Tiré à part l'Encyclopédie des musiques sacrées Editions

 Labergerie,Paris, 1968 . trang 300 . Từ bản ghi Cú-pháp Kinh Niệm Hương theo âm thể Ngũ cung :

        Nhạc sĩ Xuân Lôi :

        Ghi Cú-pháp và hòa âm toàn bộ cuốn Kinh Lễ Tứ Thời, hầu truyền lưu Ngũ cung tiết trong Ðạo Cao Ðài và cho cả Nhân loại :

        Thi sĩ Xuân Vũ :

        Chúng tôi trích từ Thi Tập Cao Ðài Ðại Ðạo Tinh Lý Diễn Ngâm, của Thi sĩ Xuân Vũ hầu tìm hiểu chân pháp của Thơ văn như sau :  161 .  ........

        Ðại Ðạo Mở Tam Kỳ Phổ Ðộ,

        Chẳng riêng chi nước nhỏ, dân nghèo .

        Khơi nguồn từ chốn hoang liêu,

        Nghìn sau trải rộng khắp đều Thế gian . 321 . .......

        Rộn một góc trời vang, tiếng gọi ,

        Ầm một phương đất trồi lời ca .

        Thiên năng, nhân lực hiệp hòa ,

        Phát huy công qủa cho tòa công phu .

        ........

        Kìa Tòa Thánh uy nghi đã hiện,

        Một công trình nức tiếng kỳ quan .

        Ðài cao ngự giữa thế gian,

        Rỡ ràng Ðại Ðạo, huy hoàng Anh-Linh .

        ........

        Ðạo ta dạy: Cõi Linh diệu hữu,

        Ðức Chí Tôn quán chủ đất trời .

        Tiên, Phật,Thần, Thánh tùy ngôi,

        Chung phần giáo hóa muôn người thế gian .

        Khắp hoàn vũ lớp lang khắng khít,

        Tinh tú cùng nhựt nguyệt vần xoay .

        Xuân thu nhịp tiết đổi thay,

        Thuận hòa thời, thế muôn loài hóa sanh .

        Con người hợp hồn linh, sát vật,

        Lấy tinh anh dẫn dắt sống phàm .

        Trời sai Ngự Mã Thiên Quân,

        Giữ ngôi Hộ Pháp chăn dân thay Trời .

Nền tảng Ðạo Cao Ðài luôn luôn diễn đạt hết ý nghĩa của Kinh,Thi, Nhạc, Lễ và được xem như ngôn ngữ cuối cùng truyền giáo, đã vào miền xa xăm không biên giới, không dị biệt bởi Tôn giáo và sắc tộc, để đạt đến Âm Nhạc thời đại Cao Ðài có những vị Ngoại Ðạo như Giáo sư Trần Văn Khê, Nhạc sĩ Phạm Xuân Lôi, Thi sĩ Xuân Vũ và Ký giả Giang Kim " Nguyễn Thế Bình, tên Giang Kim là do Ðức Hộ Pháp Phạm Công Tắc đặt cho Giang là Giang Tân, Kim là Kim Biên " rất tha thiết nghiên cứu và sáng tạo, nhằm mục đích trải rộng Ðức tin Cao Ðài ra cho cả Thế giới biết một Hạnh-Phúc đã đến ở cùng nhân loại . Từ ấy bổn phận người Tín đồ Cao Ðài chúng tôi có đôi điều suy nghĩ và ưu tư, để cho con tim nhỏ một tình nhân ái nồng nàn, rất cảm ơn những nhà sáng tạo Thi, Nhạc, Lễ .

Paris 27/05/1996